-
MACAL OLSA…
Bu il Azərbaycanda sözün əsl mənasında H. Əliyevlə bağlı oldu. İlin əvvəlində onun anadan olmasının 90 illiyi təntənə ilə qeyd olundu. Bir-iki gündən sonra isə vəfat etməsinin 10 ili tamam olur.
Bundan nəticə kimi çıxan məsələləri isə qeyd etməyə dəyməz-telekanallar sözün birbaşa mənasında yarışa giriblər, başqa vaxt maraqlı bir veriliş, bir televiziya filmi çəkmək üçün vəsaitin olmamağından gileylənənlər H.Əliyevlə bağlı veriliş, film çəkmək fikrinə düşəndə nədənsə belə bir problemi yaşamırlar.
Ölkə sanki L. Brejnev vaxtlarını yaşayır. Bir epizoda, bir kadra neçə dəfə baxmaq olar? Üstəlik, eyni şəkillər, eyni fotolar yenicə açılan H.Əliyev mərkəzlərini də bəzəyir.
İ.Əliyev hər dəfə belə mərkəzlərin açılışına gedərkən həmin fotoların qarşısında dayanır, nəsə soruşur, sanki onları birinci dəfə görür, halbuki bu fotoları bəlkə də min dəfə görüb.
Növbəti ildə daha bir yubiley gözlənir. Amma bu yubiley haqqında yalnız «gözlənir» demək olar, baxmayaraq ki, həmin yubileylə bağlı tədbirlərin keçirilməsi haqda prezident sərəncamı da var.
Bəli, söhbət M.Ə. Rəsulzadənin anadan olmasının 130 illiyinin qeyd olunmasından gedir.
Çox maraqlı vəziyyət yaranıb. Arabir ali məktəblər, telekanallar, qəzetlər bu məsələyə toxunur. Hamı deyir ki, ad verilməlidir, abidə qoyulmalıdır. Amma…
«Amma»sı budur ki, heç kim birinci olmağa cəsarət etmir. Hamı «yuxarı»dan göstəriş gözləyir.
Amma necə? Kim bunu etməlidir? Bax, məsələ də elə bundadır. Əgər macal olsa, vaxt tapıb M.Ə.Rəsulzadə haqqında da düşünəcəklər, ən azı ona görə ki, onun doğum tarixinə təxminən ay yarım vaxt qalıb.
ONUN HEYKƏLİ…
Bir adam haqqında iki halda yazmaq çətin olur. Bir onun haqqında heç nə yazılmayanda, bir də çox yazılanda. Hakimiyyət nə qədər soyuqluq göstərsə də M.Ə.Rəsulzadə haqqında çox yazılıb. Bunu əsas etibarilə müxtəlif qəzetlər, dərgilər, jurnallar edib.
Ona görə də indi zəruri sözləri tapmaq üçün bir xeyli fikirləşməli oluram. Nə yazım? Bəlkə bu hakimiyyətin bu adama qarşı soyuq münasibətindən yazım? Amma aydın deyilmi onu nədən sevmirlər?
Ona görə sevmirlər ki, M.Ə.Rəsulzadə «Yaşa, ey Azərbaycan!»-deyəndə bunlar böyüklü-kiçikli «Slava KPSS! Slava VLKSM!» deyir və V. Leninin abidələrinin önünə əklillər qoyurdular.
Elə bu səbəbdən M.Ə.Rəsulzadənin timsalında o vaxtkı durumlarının şahidini görürlər. Bir məsələni heç cür ona bağışlaya bilmirlər: necə oldu ki, o, bacardı, amma biz bacarmadıq?
O, isə çox şeyi bacarmışdı. Hara gedirdi, Azərbaycan, hara çatırdı Bakı, hara yetişirdi Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti haqda danışırdı və ən əsası isə yorulmurdu, usanmırdı.
Bir dəfə onun haqqında «Bütün dövrlərin dissidenti» ifadəsini işlətmişdim. O, həqiqətən də böyük dissident idi. Sovet dövrləri bir tərəfə, bu son 20 ildə o, bizim hamımızın çəkdiyindən on dəfə artıq əziyyət çəkdi, təqibə məruz qaldı.
Amma yenə də nikbinik. Ona layiqli abidə qoymadılar? Heç qoymasınlar! Onun abidəsi üç rəngli bayraq, möhtəşəm himn və elə Azərbaycanın özüdür.
Onun adını əbədiləşdirmədilər? Heç etməsinlər! A. Puşkinin belə bir misrası vardı ki, mən özümə elə heykəl qoydum ki…
M.Ə.Rəsulzadə də belə deyə bilərdi: bəli, o, özünə elə bir heykəl qoydu ki!.. Ən böyük heykəl ürəklərdə ucalan heykəldir. Onun da adı ürəklərdədir.
Əslində bu hakimiyyətin də sovetlər kimi M.Ə.Rəsulzadəyə yad münasibət bəsləməsinin böyük mənaları var. Bu, həmin hakimiyyətin mahiyyətinə dəlalət edir: özlərini nə qədər milli siyasi qüvvə adlandırsalar da bunu bacarmırlar, belə ola bilmirlər.
Digər tərəfdən baxanda da, elə belə olsa yaxşıdır. Demokratik şüarları əzbərlədilər və onları heç etdilər. Bircə o çatmırdı ki, dillərində M.Ə.Rəsulzadənin adı və sözü olsun…
Onda daha dözülməz olardı bu ölkə. Bəlkə M.Ə.Rəsulzadədən də soyuyardıq, ondan da küsərdik, düşünərdik o da ölkəni talayanlarla əlbir olub, onlarla birləşib…
Ona görə də yaxşısı elə budur. Bir də yubileyləri yubiley edən millətdir, onun çırpınan ürəkləridir. Təki sənin həmin ürəklərdə yerin olsun. Qalanı düzələn işdir…
MACAL OLSA…
Bu il Azərbaycanda sözün əsl mənasında H. Əliyevlə bağlı oldu. İlin əvvəlində onun anadan olmasının 90 illiyi təntənə ilə qeyd olundu. Bir-iki gündən sonra isə vəfat etməsinin 10 ili tamam olur.
Bundan nəticə kimi çıxan məsələləri isə qeyd etməyə dəyməz-telekanallar sözün birbaşa mənasında yarışa giriblər, başqa vaxt maraqlı bir veriliş, bir televiziya filmi çəkmək üçün vəsaitin olmamağından gileylənənlər H.Əliyevlə bağlı veriliş, film çəkmək fikrinə düşəndə nədənsə belə bir problemi yaşamırlar.
Ölkə sanki L. Brejnev vaxtlarını yaşayır. Bir epizoda, bir kadra neçə dəfə baxmaq olar? Üstəlik, eyni şəkillər, eyni fotolar yenicə açılan H.Əliyev mərkəzlərini də bəzəyir.
İ.Əliyev hər dəfə belə mərkəzlərin açılışına gedərkən həmin fotoların qarşısında dayanır, nəsə soruşur, sanki onları birinci dəfə görür, halbuki bu fotoları bəlkə də min dəfə görüb.
Növbəti ildə daha bir yubiley gözlənir. Amma bu yubiley haqqında yalnız «gözlənir» demək olar, baxmayaraq ki, həmin yubileylə bağlı tədbirlərin keçirilməsi haqda prezident sərəncamı da var.
Bəli, söhbət M.Ə. Rəsulzadənin anadan olmasının 130 illiyinin qeyd olunmasından gedir.
Məmməd Əmin Rəsulzadənin dəfn mərasimi, 1955-ci il, Ankara
Çox maraqlı vəziyyət yaranıb. Arabir ali məktəblər, telekanallar, qəzetlər bu məsələyə toxunur. Hamı deyir ki, ad verilməlidir, abidə qoyulmalıdır. Amma…
«Amma»sı budur ki, heç kim birinci olmağa cəsarət etmir. Hamı «yuxarı»dan göstəriş gözləyir.
Məmməd Əmin Rəsulzadənin dəfn mərasimi, 1955-ci il, Ankara
Məsələn, BDU-ya M.Ə.Rəsulzadənin adının qaytarılması söhbəti gündəmə gələndə dedilər ki, bu, çətin məsələdir, amma Xalq Cümhuriyyəti xadimlərinin xatirəsi bu ali məktəbdə hansısa formada əbədiləşdirilməlidir, çünki onların bu ali məktəbin yaranmasında müstəsna xidmətləri olub.Amma necə? Kim bunu etməlidir? Bax, məsələ də elə bundadır. Əgər macal olsa, vaxt tapıb M.Ə.Rəsulzadə haqqında da düşünəcəklər, ən azı ona görə ki, onun doğum tarixinə təxminən ay yarım vaxt qalıb.
Məmməd Əmin Rəsulzadənin dəfn mərasimi, 1955-ci il, Ankara
ONUN HEYKƏLİ…
Bir adam haqqında iki halda yazmaq çətin olur. Bir onun haqqında heç nə yazılmayanda, bir də çox yazılanda. Hakimiyyət nə qədər soyuqluq göstərsə də M.Ə.Rəsulzadə haqqında çox yazılıb. Bunu əsas etibarilə müxtəlif qəzetlər, dərgilər, jurnallar edib.
Ona görə də indi zəruri sözləri tapmaq üçün bir xeyli fikirləşməli oluram. Nə yazım? Bəlkə bu hakimiyyətin bu adama qarşı soyuq münasibətindən yazım? Amma aydın deyilmi onu nədən sevmirlər?
Ona görə sevmirlər ki, M.Ə.Rəsulzadə «Yaşa, ey Azərbaycan!»-deyəndə bunlar böyüklü-kiçikli «Slava KPSS! Slava VLKSM!» deyir və V. Leninin abidələrinin önünə əklillər qoyurdular.
Elə bu səbəbdən M.Ə.Rəsulzadənin timsalında o vaxtkı durumlarının şahidini görürlər. Bir məsələni heç cür ona bağışlaya bilmirlər: necə oldu ki, o, bacardı, amma biz bacarmadıq?
O, isə çox şeyi bacarmışdı. Hara gedirdi, Azərbaycan, hara çatırdı Bakı, hara yetişirdi Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti haqda danışırdı və ən əsası isə yorulmurdu, usanmırdı.
Bir dəfə onun haqqında «Bütün dövrlərin dissidenti» ifadəsini işlətmişdim. O, həqiqətən də böyük dissident idi. Sovet dövrləri bir tərəfə, bu son 20 ildə o, bizim hamımızın çəkdiyindən on dəfə artıq əziyyət çəkdi, təqibə məruz qaldı.
Amma yenə də nikbinik. Ona layiqli abidə qoymadılar? Heç qoymasınlar! Onun abidəsi üç rəngli bayraq, möhtəşəm himn və elə Azərbaycanın özüdür.
Onun adını əbədiləşdirmədilər? Heç etməsinlər! A. Puşkinin belə bir misrası vardı ki, mən özümə elə heykəl qoydum ki…
M.Ə.Rəsulzadə də belə deyə bilərdi: bəli, o, özünə elə bir heykəl qoydu ki!.. Ən böyük heykəl ürəklərdə ucalan heykəldir. Onun da adı ürəklərdədir.
Əslində bu hakimiyyətin də sovetlər kimi M.Ə.Rəsulzadəyə yad münasibət bəsləməsinin böyük mənaları var. Bu, həmin hakimiyyətin mahiyyətinə dəlalət edir: özlərini nə qədər milli siyasi qüvvə adlandırsalar da bunu bacarmırlar, belə ola bilmirlər.
Digər tərəfdən baxanda da, elə belə olsa yaxşıdır. Demokratik şüarları əzbərlədilər və onları heç etdilər. Bircə o çatmırdı ki, dillərində M.Ə.Rəsulzadənin adı və sözü olsun…
Onda daha dözülməz olardı bu ölkə. Bəlkə M.Ə.Rəsulzadədən də soyuyardıq, ondan da küsərdik, düşünərdik o da ölkəni talayanlarla əlbir olub, onlarla birləşib…
Ona görə də yaxşısı elə budur. Bir də yubileyləri yubiley edən millətdir, onun çırpınan ürəkləridir. Təki sənin həmin ürəklərdə yerin olsun. Qalanı düzələn işdir…
Bunlar müəllifin şəxsi mülahizələridir.
Aşağıdakı foruma fikirlərini yaz, polemikaya sən də qoşul.
Aşağıdakı foruma fikirlərini yaz, polemikaya sən də qoşul.